Η ΕΛΕΝΗ ΜΠΕΤΕΙΝΑΚΗ ΔΙΑΛΕΓΕΙ ΠΑΙΔΙΚΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ

Λίγο πριν την επέτειο της εξέγερσης του πολυτεχνείου, πώς να μιλήσεις στα παιδιά για τόσο δύσκολες έννοιες, για την ελευθερία, την Δημοκρατία, την Δικτατορία, την εξέγερση, τις εκλογές, την ψήφο, την διχόνοια, την ανατροπή; Μόνο οι ιστορίες και τα παραμύθια μπορούν να γίνουν τόσο κατανοητά και οι μέρες αυτές έχουν πολλά να διδάξουν, να μάθουν και να θυμίσουν ακόμα και στους μεγαλύτερους. Είναι πάλι η μάχη του « καλού» με το « κακό »που γνωρίζουμε πως ακόμα  στη ζωή το καλό  στο τέλος, θριαμβεύει. Κι αν  βαραίνουν τα γεγονότα και οι θύμησες,  τότε μια γλύκα μπορεί να απλωθεί λίγο πριν κλείσουν τα μάτια, κι έρθει ο ύπνος, η λύτρωση, κι να έχει βοηθό του εκείνα τα γλυκά ψωμάκια που είναι πασπαλισμένα με λογής λογής εκλεκτά υλικά από εκείνα που φτιάχνονται τα παραμύθια, τότε τα όνειρα που θα ΄ρθουν, θα ναι ταξίδια μακρινά ίσαμε το φεγγάρι και ακόμα παραπέρα …

Η  κυρά Δημοκρατία, Κωνσταντίνα Αρμενιάκου (εικονογράφηση : Πάνος Καψάσκης), εκδ. Κέδρος.

Η κυρά Δημοκρατία είναι ο αρχηγός στο χωριό της γιατί ξέρει να ακούει τα πάντα. Τα γέλια των παιδιών, τα παράπονα των μεγάλων, τα παραμύθια της γιαγιάς μα και τα τραγούδια της ζωής. Έχει για όλους μια αγκαλιά κι  ένα  καλό λόγο να πει και τη ζωή της έχει γεμίσει με αγάπη και γλύκα. Για σύνθημα της έχει μια και μόνο φράση « Όλοι μαζί, όλοι μαζί, είμαστε πάντα πιο δυνατοί ».Στο  ίδιο χωριό ζει και η Ρια η Δικτατορία που την ζηλεύει πολύ και θέλει αυτή να είναι ο αρχηγός. Καταστρώνει ένα σωρό σχέδια και καταφέρνει να κάνει ολόκληρο στρατό από …21 στρατιώτες που τους ράβει στολές και τους μαθαίνει να φωνάζουν δυνατά, να απειλούν και να την προστατεύουν. Ένα βράδυ μπαίνει στο σπίτι της Δημοκρατίας και την απαγάγει, κλείνοντάς την στη φυλακή. Τα πράγματα στο μικρό χωριό αλλάζουν. Η λέξη « απαγορεύεται » γίνεται πια η πιο διάσημη. Κι όταν οι κάτοικοι θα φτάσουν στα όρια τους , ένα μικρό παιδί θα θυμηθεί εκείνο το παλιό τους σύνθημα και θα το ψιθυρίσει στη μαμά και στον μπαμπά του. Αυτός ο ψίθυρος θα μεγαλώσει, θα γιγαντώσει, και θα φτάσει παντού. κανείς δεν θα μπορέσει να τους σταματήσει κι όλοι θα φωνάξουν για την κυρά ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ.

Ίσως η πιο παραμυθένια ιστορία  για τις πιο δύσκολες έννοιες που μπορούν να καταλάβουν τα μικρά παιδιά. Από τα πιο αληθινά και καλογραμμένα  παραμύθια γεμάτο έντονα συναισθήματα, χαρακτήρες, φαντασία και αλήθεια δοσμένες με τον πιο σωστό τρόπο. Ένα βιβλίο που θα λατρέψουν τα παιδιά και θα χαρίσει χαμόγελα στους μεγάλους για την έξυπνη μεταφορά εννοιών και τη μυθοπλασία.

Δεν είναι τυχαίο που η Κωνσταντίνα, είναι νηπιαγωγός και αυτό αμέσως μεταφράζεται ότι γνωρίζει πολύ καλά πως μαθαίνουν τα παιδιά, ειδικά μιας τόσο τρυφερής ηλικίας, όταν τα γεγονότα και οι λέξεις  έχουν δύσκολα νοήματα...

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, Φίλιππος Μανδηλαράς ( εικονογράφηση Ναταλία Καπατσούλια), εκδόσεις Παπαδόπουλος

Κι αυτή είναι η  σύγχρονη ιστορία – βιβλίο για μικρά παιδιά που μιλάει για εκείνα τα χρόνια  του Πολυτεχνείου που παππούδες αλλά και πολλοί από τους γονείς τους, τα έζησαν. Ένα βιβλίο εργαλείο πραγματικό για ανθρώπους που θέλουν να διδάξουν, να γνωρίσουν και να μάθουν στα παιδιά με τρόπο απλό, κατανοητό και αντικειμενικό, πράγματα που συνέβησαν σχετικά πρόσφατα. Για γεγονότα που είναι δύσκολο να ερμηνεύσεις ή να κρίνεις αλλά με εύκολο τρόπο μπορείς να διηγηθείς. Αυτά τα  γεγονότα για μας τους μεγαλύτερους είναι γνωστά και …βιωματικά. Η ιστορία τούτη δω ,κάνει και μια αναδρομή στο χρόνο . Ξεκινάει από εκείνα τα χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τον πόλεμο του ΄40, φτάνει στον εμφύλιο, στη φοβερή δεκαετία του ΄60 και στην 21^ηΑπριλίου του 67. Με σκίτσα έξυπνα και « χιουμοριστικά» , η ιστορία, σαν ποίημα ομοιοκατάληκτο, συνεχίζεται. ..Δύσκολες έννοιες, λέξεις και νοήματα περνούν στα παιδιά απλά και κατανοητά. Η διήγηση φτάνει στη φοβερή χρονιά του ΄73 , τα συνθήματα κυριαρχούν, τα γεγονότα τρέχουν . Μέχρι και την  24 Ιουλίου του ΄74 που οριστικά καταργείται η Δικτατορία.

Φίλιππε, ένα ακόμα εξαιρετικό βιβλίο, δοκιμασμένο σε μικρά παιδιά και με αποτελέσματα μαγικά. Απίθανες εικόνες  από την Ναταλία που τα παιδιά καταλαβαίνουν. Ναταλία εκείνη η εικόνα με την τηλεόραση και το κεντημένο σεμέν, πάνω της,  ήταν που τα μάγεψε, κι μένα μαζί. Έτσι πρέπει να είναι οι ιστορίες . Δοσμένες απλά, κατανοητά και με τρόπο που τα παιδιά θυμούνται και δεν ξεχνούν σχεδόν ποτέ.

 Ο Φίλιππος Μανδηλαράς έχει καταφέρεις να αποκτήσει ένα αναγνωστικό κοινό από τα πιο δύσκολα, και να περάσει μέσα από τα τόσα βιβλία του όλη την ιστορία και την μυθολογία μας. Δύσκολο, όμορφο και πραγματικά πολύ καλό.

Τα δύο αδέρφια και το φεγγάρι, Δήμητρα Πυργελή (εικονογράφηση : Μαρία Πεπονά),εκδόσεις Μεταίχμιο

Ξέρετε πως τα όνειρα έχουν συνταγή; Είναι γραμμένα στο τετράδιο ενός μικρού κοριτσιού με μια πένα από φτερά παγωνιού και μοιάζουν με γλυκά ψωμάκια που ΄ναι γεμάτα παραμύθια. Καθένα από τούτα τα γλυκά ψωμιά έχει την δική του συνταγή. Άλλη είναι για μικρά, άλλη για μεγάλα, άλλη για όμορφα κι άλλη για γκρίζα όνειρα. Κι  όταν τούτα τα ψωμιά ψηθούν, αρκεί μια μικρή δαγκωνιά να κάνει το θαύμα της .Σαν έρθει το ξημέρωμα όλα,  όλα αλλάζουν και μεταμορφώνονται. Αρκεί τα υλικά να έχουν τη σωστή αναλογία … Κι αν σαν βοηθό έχεις ένα αγόρι που αγαπά τα άλογα τότε τίποτα δεν φοβάσαι... Το κορίτσι, ο αδελφός της και τα παραγεμισμένα και καλοψημένα ψωμιά θα ταξιδέψουν στα πέρα τα της γης και τ΄ ουρανού, κυνηγώντας το δικό τους όνειρο όνειρο, ίσαμε το φεγγάρι …

Κι όπως λέει η Δήμητρα, άραγε να είναι ψέματα ή αλήθεια πως καμιά φορά τους βλέπουν όλοι , σαν σκιά του φεγγαριού. Ίσως , ποιος ξέρει, μόνο αν πιστεύεις στα παραμύθια.

Μια ακόμα τρυφερή , παραμυθένια και γλυκιά  καληνύχτα, γεμισμένη από τα πιο σωστά υλικά των παραμυθιών και αρωματισμένη με ροδόνερο και μαστίχα που τη γλύκα τους και τ άρωμά τους  ζωντανεύει  επίσης όμορφα η Μαρία η Πεπονά με τις εικόνες της.

Μια ιστορία που κρατά δέκα λεπτά, φτάνει όμως να μάθεις τη συνταγή και να ‘ρθει εκείνο τ όνειρο που όλα να τα μεταμορφώσει στον ύπνο σου …

Όλες οι ιστορίες των « Παραμυθιών του Σαββάτου», για σήμερα είναι για παιδιά από 5 χρονών

*Η Ελένη Μπετεινάκη είναι νηπιαγωγός

http://zhtunteanagnostes.blogspot.gr

Η ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ ΤΟ 1973

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν μια μαζική διαδήλωση λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών. Η εξέγερση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου 1973, με κατάληψη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών(Μ.Π.Α)

από φοιτητές και σπουδαστές που κλιμακώθηκε σχεδόν σε αντιχουντική επανάσταση και έληξε με αιματοχυσία το πρωί της 17ης Νοεμβρίου, μετά από μια σειρά γεγονότων που ξεκίνησαν με την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Η Ελλάδα βρισκόταν από τις 21 Απριλίου 1967 υπό τη δικτατορική διακυβέρνηση του στρατού, ενός καθεστώτος που είχε καταργήσει τις ατομικές ελευθερίες, είχε διαλύσει τα πολιτικά κόμματα και είχε εξορίσει, φυλακίσει και βασανίσει πολιτικούς και πολίτες με κριτήριο τις πολιτικές τους πεποιθήσεις.

Το 1973 βρίσκει τον ηγέτη της δικτατορίας, Γεώργιο Παπαδόπουλο να έχει ξεκινήσει μια διαδικασία φιλελευθεροποίησης του καθεστώτος, η οποία συμπεριλάμβανε την αποφυλάκιση των πολιτικών κρατουμένων και την μερική άρση της λογοκρισίας, καθώς και υποσχέσεις για νέο σύνταγμα και εκλογές στις 10 Φεβρουαρίου 1974 για επιστροφή σε πολιτική διακυβέρνηση. Στελέχη της αντιπολίτευσης, μπόρεσαν έτσι να ξεκινήσουν πολιτική δράση ενάντια της χούντας

Η χούντα, στην προσπάθειά της να ελέγξει κάθε πλευρά της πολιτικής, είχε αναμιχθεί στον φοιτητικό συνδικαλισμό από το 1967, απαγορεύοντας τις φοιτητικές εκλογές στα πανεπιστήμια, στρατολογώντας υποχρεωτικά τους φοιτητές και επιβάλλοντας μη εκλεγμένους ηγέτες των φοιτητικών συλλόγων στην Eθνική Φοιτητική Ένωση Eλλάδας (ΕΦΕΕ). Αυτές οι ενέργειες όπως είναι φυσικό δημιούργησαν έντονα αντιδικτατορικά αισθήματα στους φοιτητές, όπως τον φοιτητή Γεωλογίας Κώστα Γεωργάκη, ο οποίος αυτοπυρπολήθηκε δημόσια το 1970 στην Γένοβα της Ιταλίας σε ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στη χούντα Με αυτή την εξαίρεση, η πρώτη μαζική δημόσια εκδήλωση διαμαρτυρίας ενάντια στη χούντα ήρθε από τους φοιτητές στις 21 Φεβρουαρίου 1973.

Οι αναταραχές ξεκίνησαν λίγο νωρίτερα, στις 5 Φεβρουαρίου, όταν οι φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφάσισαν αποχή από τα μαθήματά τους. Στις 13 Φεβρουαρίου γίνεται διαδήλωση μέσα στο Πολυτεχνείο και η χούντα παραβιάζει το πανεπιστημιακό άσυλο, δίνοντας εντολή στην αστυνομία να επέμβει. 11 φοιτητές συλλαμβάνονται και παραπέμπονται σε δίκη. Με αφορμή αυτά τα γεγονότα, στις 21 Φεβρουαρίου, περίπου τρεις με τέσσερις χιλιάδες φοιτητές της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κατέλαβαν το κτίριο της σχολής στο κέντρο της Αθήνας επί της οδού Σόλωνος, ζητώντας ανάκληση του νόμου 1347 που επέβαλε την στράτευση «αντιδραστικών νέων», καθώς 88 συμφοιτητές τους είχαν ήδη στρατολογηθεί με τη βία. Από την ταράτσα του κτιρίου απαγγέλλουν τον ακόλουθο όρκο: «Εμείς οι φοιτηταί των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων ορκιζόμαστε στo όνομα της ελευθερίας να αγωνισθούμε μέχρι τέλους για την κατοχύρωση: α) των ακαδημαϊκών ελευθεριών, β)του πανεπιστημιακού ασύλου, γ) της ανακλήσεως όλων των καταπιεστικών νόμων και διαταγμάτων.» Η αστυνομία έλαβε εντολή να επέμβει και πολλοί φοιτητές σε γύρω δρόμους υπέστησαν αστυνομική βία, χωρίς όμως τελικά να παραβιαστεί το πανεπιστημιακό άσυλο. Τα γεγονότα στη Νομική αναφέρονται συχνά ως προάγγελος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου

Η εξέγερση των φοιτητών επηρεάστηκε επίσης σημαντικά και από τα νεανικά κινήματα της δεκαετίας του '60, και ειδικά από τα γεγονότα του Μάη του '68.

Στις 14 Νοεμβρίου 1973 φοιτητές του Πολυτεχνείου αποφάσισαν αποχή από τα μαθήματα και άρχισαν διαδηλώσεις εναντίον του βάναυσου στρατιωτικού καθεστώτος. Οι φοιτητές που αυτοαποκαλούνταν «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι», οχυρώθηκαν μέσα στο κτίριο της σχολής επί της οδού Πατησίων και ξεκίνησαν τη λειτουργία του ανεξάρτητου ραδιοφωνικού σταθμού του Πολυτεχνείου. Ο πομπός κατασκευάστηκε μέσα σε λίγες ώρες στα εργαστήρια της σχολής Ηλεκτρολόγων Μηχανικών από τον Γιώργο Κυρλάκη. Το, πλέον ιστορικό, μήνυμά τους ήταν: «Εδώ Πολυτεχνείο! Λαέ της Ελλάδας το Πολυτεχνείο είναι σημαιοφόρος του αγώνα μας, του αγώνα σας, του κοινού αγώνα μας ενάντια στη δικτατορία και για την Δημοκρατία». Εκφωνητές του σταθμού ήταν η Μαρία Δαμανάκη, ο Δημήτρης Παπαχρήστος και ο Μίλτος Χαραλαμπίδης.

Οι διαδηλώσεις, τα συλλαλητήρια και οι εκδηλώσεις ενάντια στο καθεστώς της Χούντας αυξάνονται. Κυρίως στην Αθήνα αλλά και σε σημεία της επαρχίας δημιουργούνται συνθήκες εξέγερσης. Από τις 14 Νοεμβρίου μέχρι και τις 17 Νοεμβρίου (και πιο περιορισμένα μέχρι τις 18 Νοεμβρίου) στήνονται οδοφράγματα και διεξάγονται οδομαχίες μεταξύ εξεγερμένων και αστυνομίας. Στις 3 π.μ. της 17ης Νοεμβρίου αποφασίζεται από την μεταβατική κυβέρνηση η επέμβαση του στρατού και ένα από τα τρία άρματα μάχης που είχαν παραταχθεί έξω από τη σχολή, γκρεμίζει την κεντρική πύλη. Όπως φαίνεται και στο ιστορικό φιλμ που τράβηξε παράνομα Ολλανδός δημοσιογράφος, το άρμα μάχης AMX 30 έριξε την σιδερένια πύλη χωρίς εντούτοις να τραυματίσει κάποιο φοιτητή. Ο σταθμός του Πολυτεχνείου έκανε εκκλήσεις στους στρατιώτες να αψηφήσουν τις εντολές των ανωτέρων τους και στη συνέχεια ο εκφωνητής απήγγειλε τον Ελληνικό Εθνικό Ύμνο. Η μετάδοση συνεχίστηκε ακόμα και μετά την είσοδο του άρματος στον χώρο της σχολής. Οι φοιτητές που είχαν παραμείνει στο Πολυτεχνείο, μαζεύτηκαν στο κεντρικό προαύλιο, ψάλλοντας τον εθνικό ύμνο. Η πτώση της πύλης ακολουθήθηκε από την είσοδο μιας μονάδας ενόπλων στρατιωτών των ΛΟΚ που οδήγησαν τους φοιτητές, χωρίς βια, έξω από το Πολυτεχνείο, μέσω της πύλης της οδού Στουρνάρα. Οι αστυνομικές δυνάμεις που περιμένουν στα δυο πεζοδρόμια της Στουρνάρα επιτίθενται στους φοιτητές, την έξοδο των οποίων αποφασίζουν (σύμφωνα και με το πόρισμα του εισαγγελέα Τσεβά) να περιφρουρήσουν κάποιοι από τους στρατιώτες, οι οποίοι σε ορισμένες περιπτώσεις επενέβησαν και εναντίον των αστυνομικών που βιαιοπραγούσαν στους φοιτητές. Πολλοί φοιτητές βρίσκουν καταφύγιο σε γειτονικές πολυκατοικίες. Ελεύθεροι σκοπευτές της αστυνομίας ανοίγουν πυρ από γειτονικές ταράτσες, ενώ άνδρες της ΚΥΠ καταδιώκουν τους εξεγερθέντες. Οι εκφωνητές του σταθμου του Πολυτεχνείου παρέμειναν στο πόστο τους και συνέχισαν να εκπέμπουν το ιστορικό μήνυμα για 40 λεπτά μετά την έξοδο, οπότε συνελήφθησαν

...Χαμογελώ και σκέφτομαι... τι μπορεί να ξέρουν αυτά τα πλασματάκια για την ιστορία αυτής της γιορτής. Δεύτερο σοκ... Ανοίγει η πόρτα και βλέπω τα μικρά με ένα κόκκινο γαρύφαλλο στα χέρια. Mε πλησιάζει ένας μικρός μου και μου λέει... θα ήθελα να το πάω και να το δώσω στο μνημείο του Πολυτεχνείου.

Άφωνος, τι να πω σε ένα επτάχρονο, που με την αφοπλιστική του ειλικρίνεια με έκανε και πάλι να ντραπώ για αυτά που γίνονται τα τελευταία χρόνια στον εορτασμό του Πολυτεχνείου από τους ανθρώπους της δικής μου γενιάς, της προηγούμενης και αρκετών επόμενων;

Το θέμα όμως δεν είναι τι θα πεις σε ένα αθώο παιδί για το Πολυτεχνείο, γιατί αυτή είναι δουλειά δικιά μας, των γονιών και των δασκάλων. Το θέμα είναι να καταλάβουμε τι σημαίνει αυτή η μέρα και να την τιμήσουμε εμείς οι ‘’σοφοί μεγάλοι’’ όπως της αξίζει, χωρίς άλλο αίμα, χωρίς κομματικές ταμπέλες, αλλά με ευλάβεια..........

Σήμερα Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, στο χώρο του αμφιθέατρου του σχολείου μας, πραγματοποιήθηκε εκδήλωση  για την επέτειο της 17 Νοέμβρη. Μαθητές  παρουσίασαν επίκαιρα θεατρικά, τραγούδια και παραδοσιακούς χορούς. 

Τη γιορτή επιμελήθηκαν οι δασκάλοι σε συνεργασία με τη δασκάλα της μουσικής και τους καθηγητές Φυσικής Αγωγής 

Η ημέρα αυτή θα θυμίζει σε όλους μας πως για την λευτεριά, χρειάζονται αγώνες. Στον αγώνα αυτό τα νιάτα της πατρίδας μας έδωσαν το μεγάλο παρών με επικεφαλής τους φοιτητές του Πολυτεχνείου.

Ας  σταθούμε κι εμείς σήμερα προσκυνητές μπροστά στη μνήμη των αγωνιστών του Πολυτεχνείου κι ας αναλογιστούμε το πόσο μεγάλο είναι το χρέος μας να διαφυλάξουμε τα αγαθά της δημοκρατίας και της ελευθερίας.  

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ / ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ 

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΕΝΝΑΡΑΚΗΣ