ΛΥΚΕΙΟΝ Ο ΚΟΡΑΗΣ

Το Λύκειον ο Κοραής ιδρύθηκε απο τον πανεπιστημιακό  Ιωάννη  Περδικάρη. Δημιουργήθηκε  την περίοδο της Κρητικής Πολιτείας το 1905  και  αρχικά στεγάστηκε σε άλλο κτίριο. Το κτίριο αυτό  οικοδομήθηκε το 1911.  Είχε  δυο εισόδους την κύρια απο την πλευρά της οδού  Κοραή και  μια δεύτερη απο  την οδό Μιλάτου. Σήμερα λειτουργεί ως καφετέρεια. Υπήρξε ενα από τα πιο ιστορικά  εκπαιδευτικά ιδρύματα του νησιού. Στο Λύκειον ο Κοραής οι μαθητές  μάθαιναν εκτός απο Ελληνικά,  ξένες γλώσσες  συμπεριλαμβανομένων  και  των  τουρκικών.  Το εκπαιδευτήριο διαθέτε ακόμα πλούσια βιβλιοθήκη και Μετεωρολογικό Σταθμό.

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ 1ου ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ - ΛΥΚΕΙΟΥ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

Το πρώτο Γυμνάσιο στην Κρήτη, του οποίου  συνέχεια αποτελούν το 1ο Γυμνάσιο και το 1ο Λύκειο, ιδρύθηκε στο Ηράκλειο. Η ίδρυσή του ήταν αποτέλεσμα των επίμονων προσπαθειών των Κρητικών που, στερημένοι τότε επαρκούς μόρφωσης, αγωνίστηκαν επίμονα γι’ αυτήν. Ο αγώνας τους κορυφώθηκε το 1865, όταν ξεσηκώθηκαν για να διεκδικήσουν τη διάθεση των μοναστηριακών προσόδων για την ίδρυση σχολείων, γεγονός που οδήγησε στη μεγάλη και ατυχή επανάσταση του 1866-1869.

Η διάρθρωση της εκπαίδευσης στην Κρήτη το 19ο αι. ήταν ανάλογη εκείνης που θεσμοθετήθηκε στο ελληνικό κράτος με βασιλικό διάταγμα στις 31-12-1836. Με το διάταγμα αυτό καθιερώθηκαν δύο βαθμίδες εκπαίδευσης: α) η πρωτοβάθμια, που περιλάμβανε επτατάξια Δημοτικά ή σχολεία στοιχειώδους εκπαίδευσης, και β) η δευτεροβάθμια, που περιλάμβανε το τριετές «Ελληνικό» σχολείο και το τετραετές «Γυμνάσιο». Το σύστημα αυτό  διατηρήθηκε στην Ελλάδα μέχρι το 1929, οπότε καταργήθηκαν τα Ελληνικά σχολεία και τα Γυμνάσια έγιναν εξατάξια.
Στο Ηράκλειο  λειτουργούσαν δύο Ελληνικά σχολεία, ένα αρρένων από το 1835 και ένα θηλέων από το 1844. Η πρώτη συντονισμένη προσπάθεια για την ίδρυση Γυμνασίου φαίνεται να έγινε στις 9-10-1862 με πρωτοβουλία του τότε μητροπολίτη Διονυσίου. Στη  σύσκεψη που συγκλήθηκε συμμετείχαν η Δημογεροντία Ηρακλείου, η Εφορεία των σχολείων, η Επιτροπή του υπό ανέγερση μητροπολιτικού ναού του Αγίου Μηνά και η επιτροπή του νοσοκομείου και του νεκροταφείου της χριστιανικής κοινότητας της πόλης. Στο Πρακτικό αυτής της σύσκεψης αναγράφονται οι προσπάθειες που καταβάλλονταν προκειμένου να εξασφαλιστούν οι οικονομικοί πόροι για τη λειτουργία ενός πλήρους Γυμνασίου και η δωρεά γι΄ αυτό το σκοπό ενός μετοχίου στη Μεσαρά από τη Μητρόπολη, η οποία εγκρίθηκε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Στο ίδιο  Πρακτικό αναφέρεται και η απόφαση διορισμού Σχολάρχη και ενός Καθηγητή.

Το 1872 υποβλήθηκε στη Γενική Διοίκηση της Κρήτης στατιστικός πίνακας για τα σχολεία που λειτουργούσαν στην πόλη του Ηρακλείου. Σε αυτόν φαίνεται ότι λειτουργούσε ακόμη μία μόνο γυμνασιακή τάξη. Το 1873 ξεκίνησε η λειτουργία δεύτερης τάξης με την οικονομική συνδρομή της χριστιανικής κοινότητας της πόλης. Όμως οι ανάγκες ήταν μεγάλες και τον Οκτώβρη του ίδιου χρόνου η Εφορεία των σχολείων του διαμερίσματος Ηρακλείου ζήτησε τη οικονομική συνδρομή και της συντεχνίας των αρτοπωλών.
Το 1876 ο πρόεδρος του Ελληνικού Φιλολογικού Συλλόγου Κωνσταντινουπόλεως Η. Πασπάτης αναφέρει ότι υποβλήθηκε στον εν λόγω Σύλλογο αίτηση της Τμηματικής Εφορείας Ηρακλείου για  οικονομική ενίσχυση, προκειμένου να ολοκληρωθεί το Ημιγυμνάσιο Ηρακλείου.
Από το 1878, σύμφωνα με τη Σύμβαση της Χαλέπας, η Εφορεία των σχολείων του Ηρακλείου εισέπραττε χρήματα για τη λειτουργία του Γυμνασίου και των υπόλοιπων σχολείων όλων των βαθμίδων από την Τουρκική Διοίκηση. Άλλα έσοδα προέρχονταν από τους πόρους των μοναστηριών κατά Πατριαρχική υπόδειξη, από χρήματα που εισπράττονταν μέσω της Χριστιανικής Ορφανικής Τράπεζας με απόφαση της Δημογεροντίας, από μηνιαία δίδακτρα που κατέβαλαν οι μαθητές για τη μισθοδοσία των εκπαιδευτικών ή για την εγγραφή και τα πιστοποιητικά τους, από εισφορές των Δήμων μετά το 1879, από ειδικούς για τη δημόσια εκπαίδευση δασμούς, από εράνους, λαχεία, πρόστιμα, συνδρομές και κληροδοτήματα.
Το 1879 η δημογεροντία και η Εφορεία του Ηρακλείου ζήτησαν από τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών να χρηματοδοτήσει τη λειτουργία του Γυμνασίου Ηρακλείου από το κληροδότημα του Ηρακλειώτη Αντ. Παπαδάκη στο Πανεπιστήμιο. Συγκροτήθηκε, μάλιστα, και εξαμελής επιτροπή Ηρακλειωτών που ζούσαν στην Αθήνα για να προωθήσει αυτό το ζήτημα.

Τον Ιούλιο του 1879 ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Ν. Δαμαλάς ανέφερε ότι η πρυτανεία θα χορηγούσε 3.600 δραχμές για τη μισθοδοσία δύο καθηγητών. Ωστόσο, παρά τις προσπάθειες της Εφορείας να αυξηθεί αυτή η επιχορήγηση, το 1885-1886 το Πανεπιστήμιο Αθηνών τη μείωσε στο μισό, χορηγώντας το υπόλοιπο ποσό στο Γυμνάσιο Μεραμβέλου, σύμφωνα με το Ν. Μελισσείδη, ο οποίος  εισέπραξε την επιχορήγηση για λογαριασμό της Εφορείας Ηρακλείου.
Τελικά, το 1881 η Γενική Συνέλευση των Κρητών αποφάσισε την ίδρυση ενός πλήρους Γυμνασίου στο Ηράκλειο, με έξι καθηγητές: κλασικών γλωσσών, ιστορίας, φιλοσοφίας, ιερών, μαθηματικών και γαλλικής γλώσσας. Στις 8-9-1881 ιδρύθηκε η τρίτη τάξη και το 1884 η τέταρτη. Έτσι ολοκληρώθηκε η λειτουργία του πρώτου Γυμνασίου στο Ηράκλειο.
Το Μάρτιο του 1883 το Πανεπιστήμιο Αθηνών ανακοίνωσε στο Γενικό Διοικητή Κρήτης Ιω. Φωτιάδη την αναγνώριση του Γυμνασίου Ηρακλείου ως ισότιμου με τα Γυμνάσια της Ελλάδας, παρέχοντας συνάμα το δικαίωμα στους απόφοιτούς του να εγγράφονται στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το αποτέλεσμα ήταν, όπως παρατηρεί και ο Ν. Σταυράκης, ο αριθμός των εγγραμμάτων να αυξηθεί αισθητά.

Τελικά, το 1949 απέκτησε μόνιμη στέγη, καθώς του παραχωρήθηκε το κτίριο που είχε κατασκευαστεί με δωρεά του γιατρού Αντ. Καπετανάκη και της συζύγου του Βικτωρίας Καλοκαιρινού-Καπετανάκη πάνω στον προμαχώνα του Αγίου Δημητρίου (Άνω Τάμπια) του ενετικού τείχους, ανατολικά της πύλης του Λαζαρέτου και των Τριών Καμαρών, όπου βρίσκεται  μέχρι και σήμερα. Γι’ αυτό απέκτησε και την προσωνυμία « Καπετανάκειο».

Στη διάρκεια της Κρητικής Πολιτείας λειτούργησε ως «Γυμνάσιο Ηρακλείου», όνομα που διατήρησε ως το σχολικό έτος 1921-1922. Από το 1922-23 έχει το όνομα Α΄ Γυμνάσιο Ηρακλείου, γιατί τότε δημιουργήθηκε και το Β΄ Γυμνάσιο. Το 1931-32 καταργήθηκε το Β΄ Γυμνάσιο και συγχωνεύτηκε ξανά με το Α΄ Γυμνάσιο, καθώς από το 1927 λειτούργησε ξεχωριστό Γυμνάσιο Θηλέων. Το 1949-1950 διασπάστηκε πάλι σε Α΄ και Β΄ Γυμνάσια Αρρένων Ηρακλείου, οκτατάξια, πρακτικής και κλασικής κατεύθυνσης όσον αφορά τις δύο τελευταίες τάξεις τους (ΦΕΚ 176/16-ο8-1950). Από το 1959-60 μέχρι το 1963-64 ήταν εξατάξιο. Από το 1964-65, με τη μεταρρύθμιση του Παπανούτσου, όταν πρωθυπουργός ήταν ο Γ. Παπανδρέου, χωρίστηκε σε δύο κύκλους, δηλαδή τριτάξιο Γυμνάσιο και τριτάξιο Λύκειο. Το 1967-68, μετά την επιβολή της δικτατορίας της 21ης Απριλίου, το Γυμνάσιο και το Λύκειο ενοποιήθηκαν ξανά, καθώς τα σχολεία της Μέσης εκπαίδευσης έγιναν εξατάξια Γυμνάσια. Το 1967-1968 λειτούργησε και στο 10 Γυμνάσιο τμήμα Θεωρητικής Κατεύθυνσης. Από το 1976-77, μετά τη μεταπολίτευση, το καθεστώς των σχολείων άλλαξε ξανά, και το 1ο Γυμνάσιο διαιρέθηκε σε τριτάξιο Α΄ Γυμνάσιο και τριτάξιο Α΄ Λύκειο Αρρένων Ηρακλείου με βάσει το Νόμο 309/76. Το 1979-1980 έγινε μικτό, όπως και όλα τα σχολεία Μέσης Εκπαίδευσης και μετονομάστηκε σε 1ο Λύκειο Ηρακλείου ή Καπετανάκειο, όνομα που διατηρεί ακόμη σήμερα.

ΣΧΟΛΙΚΗ ΦΟΒΙΑ

Όταν η άρνηση για το σχολείο προχωρά πέρα από την απλή απροθυμία, σκεφτείτε μήπως η σχολική φοβία έχει «τρυπώσει» στην τσάντα του παιδιού σας. Μην ανησυχείτε, υπάρχει λύση.

Είναι Δευτέρα πρωί. «Ώρα για σχολείο», φωνάζετε όσο πιο χαρωπά μπορείτε. Αντί όμως το παιδί σας να σηκωθεί μαχμουρλίδικα και να αρχίσει να ετοιμάζεται, το βλέπετε να κουκουλώνεται ακόμα περισσότερο και να βογκάει. Πονάει το κεφάλι του, η κοιλιά του, νιώθει ζαλάδα, τάση για εμετό ή κάτι παρόμοιο. Είναι άρρωστο ή προσποιείται για να γλιτώσει το σχολείο; 

Η πρώτη σας αντίδραση φυσικά είναι να ανησυχήσετε (ή να τρομάξετε, ανάλογα με την… ηθοποιία). Κοιτάτε τα συμπτώματα και συμβουλεύεστε τον παιδίατρο. Τι γίνεται όμως όταν ο γιατρός σάς διαβεβαιώνει ότι το παιδί είναι υγιέστατο, αλλά τα συμπτώματα επιμένουν; 

Κι όχι μόνο αυτό, αλλά ως δια μαγείας εξαφανίζονται μόλις το παιδί μείνει στο σπίτι. Όχι, το παιδί σας δεν υποφέρει από κάποια σοβαρή σωματική ασθένεια, αλλά πάσχει από σχολική φοβία, την πιο γνωστή και πονηρή αιτία απουσιών, αφού παρουσιάζει συμπτώματα που δύσκολα επαληθεύονται.

Άρνηση για σχολείο

Πρώτα απ’ όλα, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι. Η σχολική φοβία δεν έχει να κάνει ούτε με τη φυσιολογικότατη άρνηση που μπορεί να παρουσιάσουν τα παιδιά τις πρώτες μέρες της σχολικής χρονιάς ούτε με την ακόμα πιο φυσιολογική επιθυμία για μια μέρα κοπάνας. 

«Με τον όρο σχολική φοβία εννοούμε τον έντονο και συχνά αδικαιολόγητο φόβο που εκφράζεται με τη δυσκολία και την επίμονη άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο»,  «Διαφέρει από το άγχος του αποχωρισμού, το οποίο εμφανίζεται από τον έβδομο μήνα έως το δεύτερο περίπου έτος της ζωής του παιδιού και σχετίζεται με την ανησυχία ότι θα χάσει την προστασία και την ασφάλεια που του παρέχουν τα πολύ οικεία σε αυτό πρόσωπα και κυρίως η μητέρα. Η σχολική φοβία δεν πρέπει να συγχέεται με τη συνειδητή άρνηση του παιδιού για το σχολείο». Είναι κάτι βαθύτερο, η εκδήλωση ενός σοβαρού προβλήματος, μιας διαταραχής με επίμονη ανησυχία του παιδιού να εγκαταλείψει το σπίτι του. Σύμφωνα με έρευνες, μάλιστα, εμφανίζεται συχνότερα σε παιδιά δημοτικού και σε μεγαλύτερο ποσοστό στα κορίτσια απ’ ό,τι στα αγόρια.

Η εικόνα του παιδιού

Τα συμπτώματα της σχολικής φοβίας εμφανίζονται συνήθως το πρωί, την ώρα που το παιδί πρέπει να πάει σχολείο, κι επιδεινώνονται τη στιγμή της αναχώρησης ή την ώρα που φτάνει στη σχολική αυλή. Σε αντίθεση με τις κρίσεις της… καθημερινότητας, ελάχιστα συμπτώματα εμφανίζονται τα Σαββατοκύριακα ή στις διακοπές , ενώ εμφανίζονται συχνότερα την Κυριακή το βράδυ και τη Δευτέρα το πρωί.

Το σχολειοφοβικό παιδί βασανίζεται από την ιδέα ότι πρέπει να απομακρυνθεί από το σπίτι του. Για να δικαιολογήσει την απροθυμία του αυτή επικαλείται διάφορες δικαιολογίες, αρκετά λογικοφανείς, που δεν πρέπει όμως να πείσουν τους γονείς. Ένα παιδί που υποφέρει από σχολική φοβία είναι συνήθως ντροπαλό, ιδιαίτερα ευαίσθητο και συνεσταλμένο, με δυσκολία προσαρμογής και αποδοχής μεταβατικών καταστάσεων και αλλαγών. Ωστόσο, αυτό δεν είναι πάντα ο κανόνας. Ακόμα και εξωστρεφή και ανεξάρτητα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν σχολική φοβία, όπως και εκείνα που είναι γενικά αγχώδη.

Ποιες είναι οι αιτίες;

«Οι αιτίες που προκαλούν σχολική φοβία είναι αρκετές», τονίζει η κ. Στρουμπούλη. «Τα περισσότερα παιδιά που αρνούνται να πάνε σχολείο κατακλύζονται από έντονο άγχος σχετικά με το πώς θα προσαρμοστούν σ’ ένα χώρο έξω από το σπίτι τους. Πώς θα τους αντιμετωπίσουν οι συμμαθητές τους; Ο δάσκαλος θα είναι αυστηρός μαζί τους; Θα τα καταφέρουν με τα μαθήματα; Μια άλλη πολύ σημαντική αιτία είναι το μόνιμο άγχος του αποχωρισμού. Η προσκόλληση κυρίως στο πρόσωπο της μητέρας και η δημιουργία ισχυρού συναισθηματικού δεσμού μαζί της έχει ως αποτέλεσμα την πρόκληση έντονου άγχους όταν το παιδί καλείται να απομακρυνθεί απ’ την προστατευτική αγκαλιά της και να εμπλακεί σε νέες δραστηριότητες έξω από την οικογένεια. Άλλες αιτίες είναι επίσης η δυσλειτουργική δομή της οικογένειας και η έλλειψη επικοινωνίας μεταξύ των μελών της, η υπερπροστατευτικότητα της μητέρας και η ταυτόχρονη παθητικότητα του πατέρα, καθώς και η σύνδεση, από την πλευρά του παιδιού, του σχολείου με κάποια δυσάρεστη εμπειρία που ενεργοποίησε το φόβο του». Τι θα κάνετε όταν αντιληφθείτε ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα; Μην πανικοβληθείτε. Μην αντιδράσετε δηλαδή σπασμωδικά, με φωνές, μαλώματα ή τιμωρίες. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να επιδεινώσετε το πρόβλημα. Η καλύτερη λύση είναι να απευθυνθείτε άμεσα σε ειδικό. Είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να σας ενημερώσει αρχικά για το πρόβλημα που αντιμετωπίζετε, να αναλύσει τα συμπτώματα και να εντοπίσει την πηγή του, ώστε να βοηθήσει στην επίλυσή του. Μην ξεχνάτε ότι το παιδί πρέπει να συνεχίσει το σχολείο. Η δική σας στάση είναι αυτή που θα παίξει κύριο ρόλο ώστε η παρέμβαση να είναι γρήγορη και αποτελεσματική.

Πώς αντιμετωπίζεται;

«Η σχολική φοβία αποτελεί ένα σύνδρομο πολύπλοκο και πολυπαραγοντικό», λέει η κ. Στρουμπούλη. «Κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και απαιτείται ανάλυση των παραγόντων που σχετίζονται με τη φοβία και την έχουν προκαλέσει. Η αναζήτηση βοήθειας από ειδικούς (ψυχολόγο, παιδοψυχίατρο, κοινωνική λειτουργό) και η συνεργασία με το οικογενειακό και το σχολικό περιβάλλον κρίνεται απαραίτητη. Τόσο οι γονείς όσο και οι δάσκαλοι πρέπει να παρατηρήσουν προσεκτικά το παιδί και να καταγράψουν τη συμπεριφορά του και τα αίτια που την προκαλούν. Στη συνέχεια, ο ειδικός θα εστιάσει την προσοχή του στη μείωση του άγχους και των φοβικών συμπτωμάτων που το βασανίζουν, θα το ενισχύσει θετικά και θα προετοιμάσει τη σταδιακή επάνοδό του στο σχολείο. Χρειάζεται κατανόηση, υπομονή και επιμονή απ’ όλους όσοι συναναστρέφονται με το παιδί, ώστε η προσπάθεια να έχει αποτέλεσμα και η προσαρμογή του στο σχολείο να γίνει ομαλά». Κανόνες για να προλάβετε το πρόβλημα πριν εμφανιστεί δεν υπάρχουν. Δείξτε ενδιαφέρον στην όποια ανησυχία του παιδιού και προσπαθήστε να του παρουσιάσετε το σχολείο με τα φωτεινότερα χρώματα. Άλλωστε, θα περάσει πολλά χρόνια εκεί.

Τα συμπτώματα της σχολικής φοβίας

Η σχολική φοβία εκδηλώνεται με:

συστηματική άρνηση του παιδιού να πάει στο σχολείο,
απροσδιόριστα παράπονα του παιδιού σχετικά με το σχολείο, τους συμμαθητές και το δάσκαλό του,νευρικότητα, ευερεθιστότητα και έντονο θυμό ή κλάμα την ώρα που ετοιμάζεται για το σχολείο,ψυχοσωματικές διαταραχές όπως πονοκέφαλοι, εμετός, κοιλιακοί πόνοι κ.ά.,δυσκολία του παιδιού να αποκοιμηθεί το βράδυ ή διαταραγμένος ύπνος κατά τη διάρκεια της νύχτας,δυσκολίες στο φαγητό.